بدیهی است توصیه‌ها و دستورالعمل‌های بزرگان دین، به اذکار و ادعیه و یا همراه داشتن حرز برای رفع مشکلات و بیماری‌ها، به‌معنای بی‌توجهی به اصول بهداشتی و یا نادیده گرفتن توصیه‌ها و دستورات پزشکی برای درمان این امراض نیست. بلکه دعاکردن به‌نوعی بهره‌گیری از اسباب غیر مادی در کنار اسباب مادی برای درمان بهتر و کامل‌تر بیماران است، و این دو مکمل یکدیگرند. آیت‌الله بهجت نیز به گفته بیت معظم‌له، در ابتلائات و بیماری‌های جسمی، همواره خود را ملزم به رعایت توصیه‌های پزشکان متخصص می‌دانستند. بنابراین توجه به اصول بهداشتی و توصیه‌های پزشکی، همراه با دعا برای رفع بیماری‌ها و مشکلات، ضروری است.

حرز امام جواد علیه‌السلام چیست؟

«حرز» در معنای لغوی یعنی ذکر یا دعا یا شیئی که انسان برای محافظت از چشم زخم یا دشمن و یا خطر، همیشه همراه خود دارد. حرز مانند حجاب و پرده‌ای است که انسان را از خطرات حفظ می‌کند و می‌تواند گاهی ذکر خدا و گاهی یک شیء باشد، اما اگر فقط دعا باشد به آن «تعویذ» نیز گفته می‌شود.

درمنابع روایی شیعه، حرزهای مختلفی از ائمه علیهم‌السلام نقل شده است؛ مانند حرز حضرت زهرا سلام‌الله‌علیها، حرز یمانی منسوب به امیرالمومنین علیه‌السلام، حرز حضرت خدیجه سلام‌الله‌علیها و… . در این میان حرز امام جواد علیه‌السلام از سایر حرزها معروف‌تر است و یکی از شرایط آن این است که روی پوست آهو نوشته شود. [١]

لازم به ذکر است وجود سحر، جادو و یا حتی چشم زخم، از اموری است که در آیات قرآن کریم و روایات متعدد از ائمه علیهم‌السلام به آن اشاره شده است.

یکی از توصیه‌های مؤکد حضرت آیت‌الله بهجت برای در امان ماندن از بلایا و بیماری‌ها، دفع آزار شیاطین و اجنه، رفع اختلاف بین زوجین، درمان خواب‌های پریشان، باطل‌کردن سحر و طلسم، دفع حسادت و … به همراه داشتن حرز امام جواد علیه السلام است. این حرز بر پوست آهو نوشته می‌شود و به توصیه معظم له بهتر است به بازوی دست راست بسته شود.

همچنین ایشان در رابطه با آداب و شرایط تهیه این حرز فرموده‌اند: «مرحوم نوری به دعای حرز حضرت امام جواد علیه‌السلام که باید بر پوست آهوی شش ماهه تِهامه نوشته شود، خیلی اهمیت می‌داده… . برای حرز حضرت جواد علیه‌السلام در «مهج‌الدعوات» ندارد که شرطش این است که توی انگشتر نقره باشد. بلکه شرطش این است که روی پوست آهوی مخصوص بنویسند و آن را همراه خود داشته باشند.» (در محضر بهجت، ج۱، ص۲۶۱)

یشان در خصوص برطرف شدن سحر یا طلسم، علاوه بر همراه داشتن حرز امام جواد علیه السلام، به چند دستورالعمل دیگر هم سفارش می‌فرمودند که در کتاب بهجت الدعاء (مجموعه ادعیه، اذکار و دستورالعمل های عبادی حضرت آیت الله بهجت) صفحه ٣۴٨بدان اشاره شده است:

١. قرآن کوچکی، همیشه همراه داشته باشید.
٢. معوذتین(سوره‌های فلق وناس) را بخوانید و تکرار نمائید.
٣. آیة الکرسی را بخوانید و در منزل نصب نمایید.
۴. چهار قل را بخوانید و تکرار نمائید خصوصا وقت خواب.
۵. درمواقع اذان با صدای نسبتا بلند اذان بگویید.
۶. روزی ۵٠ آیه از قرآن کریم را باصدای نسبتاً بلند بخوانید.

گزیده‌ای از پرسش‌ها و پاسخ‌های آیت‌الله بهجت که در آن به همراه داشتن حرز امام جواد علیه‌اسلام تأکید داشته‌اند:

سؤال: خانمی خواب‌های پریشان می‌بیند و شب‌ها وحشت می‌کند، چه‌کار کند؟

جواب: قبل از اینکه بخوابد چهارقل (سوره‌های کافرون، توحید، فلق و ناس) را بخواند. در بیداری هم مُعَوِّذَتَیْن (سوره‌های فلق و ناس) را زیادتر بخواند. اگر پیدا کرد، حرز جواد را بگیرد و به بازویش ببندد.

سؤال: در خواب، شیطان را می‌بینیم. اذیتم می‌کند، و با او می‌جنگم. بعد، از خواب [هم] فریاد می‌زنم، و خانوادم خیلی می‌ترسند. در خواب چهره وحشتناکی از آن می‌بینم.
آقا: قبل از خوابیدن باید چهار قل و آیت الکرسی و این [اذکار] را بخواند. و اگر توانست حرز جواد را هم [داشته باشد و] به خود متصل کند. اگر توانست قرآن‌های کوچک را [با خود] در بغلش حمل بکند.

سؤال: بنده خدایی به شما زنگ زدند، برای اینکه اجنه او را اذیت می‌کردند و [با خود] می‌بردند. [این مشکل] راه چاره‌ای دارد یا نه؟
آقا: معوذتین را زیاد بخواند. حرز جواد را به بازویش ببندد، یک قرآن کوچک هم در بغلش باشد. همه اینها را نیت کند. طوری نیست. معوذتین زیاد، چهار قل در وقت خواب زیاد، حرز جواد را [هم همراه] خود داشته باشد. قرآن کوچکی هم در بغلش باشد.

سؤال: هفت سال پیش ازدواج کردیم دو سال اول هیچ مشکلی نداشتیم الان زندگی‌مان سخت شده است، تصمیم طلاق داریم. آیا سحر و جادویی شده است؟
آقا: سحر و جادو را کار نداشته باشید. معوذتین، چهار قل [و این اذکار] را وقت خواب بخوانید. فقط چیزی که هست اگر شد حرز جواد را حصن [و مایه حفظ] خود قرار دهید و در بازویتان ببندید. و صدقه هم زیاد بدهید، به افراد متعدد.

سؤال: بچه دوساله‌ای هست، که چیزهای نامرئی می‌بیند. پدر و مادرش نمی‌بیند، اما می‌ترسند. باید چه کنند؟
آقا: همین حرز جواد را به بازویش ببندند. قرآن کوچکی هم در بغلش بگذارند. معوذتین و چهار قل را هم یادش بدهند، مخصوصاً وقت خواب [این اذکار را بخواند].